Bài điều trị mất tiếng, khản tiếng theo đông y

Theo y học cổ truyền, mất tiếng có liên quan đến hai tạng phế và thận.

 Mất tiếng có nhiều thể và chứng khác nhau, căn cứ vào thể, chứng cụ thể mà dùng các bài thuốc thích hợp.

Theo y học cổ truyền "phế là cửa của âm thanh, thận là gốc của âm thanh" (phế vi thanh âm chi môn, thận vi thanh môn chi căn). Như vậy mất tiếng có liên quan đến hai tạng phế và thận.

Về nguyên nhân Mất tiếng

bệnh có ngoại cảm gây mất tiếng và nội thương gây mất tiếng. Ngoại cảm gây mất tiếng thường là chứng thực, bệnh mới, nội thương gây mất tiếng thường do tinh khí hư, bệnh lâu là chứng hư. Ngoài ra hò hét, gào thét quá mức làm tổn thương phế khí cũng gây mất tiếng.

Về điều trị Mất tiếng

nếu do ngoại tà thì phải sơ tà, nếu do nội thương thì phải bổ hư.

 Mất tiếng Chứng thực

Thể mất tiếng do cảm phải phong hàn

Triệu chứng: Tiếng khản, ho, sốt, mũi tắc, tiếng thở phô, mạch phù, rêu lưỡi mỏng trắng.

Phép điều trị Thể mất tiếng do cảm phải phong hàn: 

Sơ tán phong hàn, tuyên phế khí.

Thể mất tiếng do hàn tà bao vây nhiệt, khí phận bị bế tắc

Triệu chứng Thể mất tiếng do hàn tà bao vây nhiệt, khí phận bị bế tắc: 

Như ở phong hàn, thêm họng đau, miệng khát, rêu lưỡi vàng, mạch phù sác.

Phép điều trị Thể mất tiếng do hàn tà bao vây nhiệt, khí phận bị bế tắc:

 Sơ tán ngoại hàn, thanh trừ lý nhiệt.

Thể mất tiếng do phong tà hóa nhiệt đốt phế kim

Triệu chứng Thể mất tiếng do phong tà hóa nhiệt đốt phế kim:

 Mất tiếng họng đau, mình nóng, ho, miệng khô, khát nước, rêu lưỡi vàng, mạch sác.

Phép điều trị Thể mất tiếng do phong tà hóa nhiệt đốt phế kim: 

Thanh hỏa lợi hầu họng.

Thể mất tiếng do đờm nhiệt giao trở

Triệu chứng Thể mất tiếng do đờm nhiệt giao trở: 

Tiếng nặng khàn, đờm nhiều, dính, vàng, miệng đắng họng khô, rêu lưỡi vàng cáu, mạch hoạt sác.

Phép điều trị Thể mất tiếng do đờm nhiệt giao trở: 

Thanh phế hóa đờm, lợi hầu họng.

 Mất tiếng Chứng hư

Thể mất tiếng do phế táo tân dịch ít

Triệu chứng Thể mất tiếng do phế táo tân dịch ít: 

mồm họng khô, họng ngứa đau hoặc ho khan, tiếng khàn nói không ra tiếng, lưỡi đỏ, mạch sác.

Phép điều trị Thể mất tiếng do phế táo tân dịch ít: 

Thanh phế nhuận táo.

Thể mất tiếng do thận âm bất túc

Triệu chứng Thể mất tiếng do thận âm bất túc:

 Mất tiếng, họng khô, hư phiền mất ngủ, lưng mỏi, gối yếu, nặng thì tai ù, ngũ tâm nóng, lưỡi đỏ, mạch hư sác.

Phép điều trị Thể mất tiếng do thận âm bất túc:

Tư dưỡng thận âm.

Thể mất tiếng do phế âm hư

Triệu chứng Thể mất tiếng do phế âm hư: 

Mất tiếng, khản tiếng do ho lâu.

Phép điều trị Thể mất tiếng do phế âm hư: 

Bổ phế chỉ khái.